Czym jest voucher?
Gdybyśmy chcieli być precyzyjni i posługiwać się językiem ustawodawcy powinniśmy używać raczej sformułowania bon. Definicja bonu jest uregulowana w Dyrektywie Rady (UE) 2016/1065 z dnia 27 czerwca 2016 r. i ustawie o VAT. Jednak dla wielu osób sformułowanie voucher brzmi po prostu lepiej (bon to po prostu polski odpowiednik vouchera). W języku potocznym nazwy bon i voucher są stosowane wymiennie i w tym wpisie też będę ich używać w taki sposób.
Definicja bonu
Ustawodawca zafundował nam w art. 2 pkt 43 ustawy o VAT następująca definicje bonu:
„Instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary, które mają zostać dostarczone, lub usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu”.
Co więcej, żeby nie było za prosto, wprowadził pojęcie emisji i transferu bonu. Przez emisje bonu należy rozumieć jego wprowadzenie do obrotu, natomiast przez transfer bonu rozumie się jego emisję i każde jego przekazanie po emisji.
W uproszczeniu bon to instrument, który pozwala na „sprzedaż” usługi lub towaru (i otrzymanie zapłaty) w chwili dokonania transferu bonu.
Jakie mamy rodzaje bonów/voucherów?
Ustawa wskazuje na dwa rodzaje bonów: bon jednego przeznaczenia (SPV – single-purpose voucher) i bon różnego przeznaczenia (MPV – multi-purpose voucher).
Bon jednego przeznaczenia
Bon jednego przeznaczenia to bon, w którym określono miejsce świadczenia i rodzaj usługi w chwili emisji tego bonu (art. 2 pkt 43 ustawy o VAT).
Przykładowo: bon uprawniający do zrealizowania usługi fryzjerskiej w konkretnym salonie fryzjerskim albo sieci salonów na terenie UE, bon uprawniający do zrealizowania usługi wykonania tatuażu albo sieci salonów na terenie UE.
W przypadku emisji takich bonów wiemy już w chwili emisji, jakim podatkiem VAT jest objęta usługa wskazana w bonie.
Bon różnego przeznaczenia
Zdaniem ustawodawcy bon różnego przeznaczenia to bon inny niż bon jednego przeznaczenia (oficjalna definicja z art. 2 pkt 45 ustawy o VAT). W skrócie oznacza to, że w momencie emisji bonu nie wiadomo, w ramach jakich usług zostanie wykorzystany.
Przykładowo: w ramach działalności spółka Beauty Solution sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie jest prowadzony salon fryzjerski, kosmetyczny i studio tatuażu a bon jest przekazywany do obrotu („sprzedawany”) jako bon do wykorzystania w ramach wszystkich usług świadczonych przez spółkę.
Oferowane przez spółkę usługi są objęte różnymi stawkami VAT.
W momencie przekazania bonu do obrotu nie wiadomo, na którą z usług zdecyduje się „kupujący”.
Ma to znaczenie, ponieważ w ramach Interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18.6.2019 r., 0113-KDIPT1-3.4012.113.2019.3.JM:
„Jeżeli w ramach bonu usługobiorca może skorzystać z usług, które są opodatkowane różnymi stawkami VAT, a w momencie sprzedaży bonu sprzedający nie ma wiedzy, na jaką usługę i jak opodatkowaną zostaną wymienione, to bony te będą stanowić bony różnego przeznaczenia, o których mowa w art. 2 pkt 44 ustawy o podatku od towarów i usług „.
W związku z interpretacją za bon/voucher różnego przeznaczenia należy uważać bon, który został wystawiony, na których usługi stawka VAT nie jest znana w momencie emisji bonu (ponieważ bon obejmuje potencjalnie usługi objęte różnymi stawkami VAT). W przypadku bonów o różnym przeznaczeniu podatek VAT jest płatny w innym momencie niż w przypadku bonów jednego przeznaczenia.
Jak rozliczyć VAT od bonu / vouchera?
Podatek od towarów i usług (VAT) w przypadku bonu jednego przeznaczenia powstaje w czasie jego transferu, „sprzedaży”. Natomiast w przypadku bonu różnego przeznaczenia w czasie jego realizacji albo w czasie terminu upływu ważności bonu.
W art. 19a ust. 1a ustawy o VAT określono moment powstania obowiązku podatkowego w przypadkach transferu bonu jednego przeznaczania. Wprowadzono zasadę, że obowiązek zapłaty VAT powstaje z chwilą dokonania transferu bonu jednego przeznaczenia. Natomiast w dodanym ust. 4a do art. 19a ustawy o VAT wskazano, w którym momencie świadczenie usług należy uznać dla celów VAT za dokonane.
Będzie to w każdym przypadku chwila dokonania transferu bonu jednego przeznaczenia, czyli „sprzedaż”. Słowo sprzedaż pojawia się w cudzysłowie, ponieważ formalnie sprzedaż to co innego, ale w potocznym rozumieniu właśnie o sprzedaż bonu chodzi.
Natomiast w przypadku bonów różnego przeznaczenia VAT powinien zostać pobrany, gdy zostanie wykonana usługa, nie podlega więc on opodatkowaniu VAT w czasie transferu, „sprzedażny” bonu. Obowiązek ten powstanie w momencie wykonania usługi lub upływu terminu realizacji bonu.
Przykłady rozliczeń bonów
Przykładowe rozliczenie bonu jednego przeznaczenia:
Studio tatuażu sprzedaje bon na usługę wykonania tatuażu w kwietniu 2020 r. – rozlicza podatek od towarów i usług za bon w maju 2020 r. (albo w rozliczeniu II kwartału – lipiec 2020 r., jeśli jest na rozliczeniu kwartalnym).
Przykładowe rozliczenia bonu różnego przeznaczenia:
Wyżej wspomniana spółka Beauty Solution sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie „sprzedaje” na wszystkie usługi świadczone przez spółkę bon w kwietniu 2020 r. z datą realizacji do 31 grudnia 2020 r. Spółka zapłaci podatek VAT w czasie kiedy usługa z bonu zostanie zrealizowana.
Niewykorzystanie bonu w terminie a obowiązek VAT
Niewykorzystanie nabytego bonu jednego przeznaczenia nie ma wpływu na fakt opodatkowania jego „sprzedaży” (transferu). „Sprzedaż” bonu jest zdarzeniem podlegającym opodatkowaniu – dla opodatkowania pozostaje bez znaczenia czy bon rzeczywiście zostanie wykorzystany, czy też nie. Obowiązek VAT powstał w czasie transferu/ „sprzedaży”.
Przykład rozliczenia VAT w przypadku niezrealizowania bonu różnego przeznaczenia:
Jeśli kupujący nie zrealizuje bonu, za datę realizacji uważa się termin upływu daty ważności bonu. W naszym przykładzie jest to 31 grudnia 2020 r. W tym przypadku VAT zapłacimy w styczniu 2021 r. (również przy rozliczeniu kwartalnym, ponieważ grudzień to ostatni miesiąc czwartego kwartału).
Zwolnienia wskazane w art. 113 ustawy o VAT mają zastosowanie do bonów
Jeśli wiesz, że możesz skorzystać z wyłączenia wskazanego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, tj. zwalniania z VAT, u podmiotów, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł, to korzystaj, ponieważ w przypadku gdy bony jednego przeznaczenia dotyczyć będą wyłącznie dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku np. na podstawie art. 43 wówczas transfer/„sprzedaż” bonów też podlega zwolnieniu.
Jak rozliczyć podatek dochodowy od bonu / vouchera?
Ufff, najgorsze za nami. Policzenie podatku dochodowego od vouchera/bonu jest proste. Ustawodawca, zmieniając ustawę o VAT, nie wprowadził zmian do ustawy o podatku dochodowym.
Sprzedaż bonów jest traktowana jako transakcja niepowodująca powstania przychodu, jeżeli sprzedającym bon jest podmiot zobowiązany do jego zrealizowania. Przykładowo emisja bonu nastąpiła przez studio tatuażu, w którym będzie można zrealizować bon.
Cena otrzymana z tytułu sprzedaży bonu powinna być zakwalifikowana jako wpłata na poczet przyszłych dostaw towarów i usług, która nie jest przychodem.
Obowiązek zapłaty podatku dochodowego nie powstaje zatem w momencie sprzedaży bonu. Przychód powstanie dopiero w chwili realizacji bonu, a w przypadku niezrealizowania bonu w ostatnim dniu terminu, do którego powinien być wykorzystany.
Jak opodatkowana jest sprzedaż voucherów?
Przygotowałam grafikę, która powinna Wam uporządkować powyższe informacje.
Na co jeszcze zwrócić uwagę, kiedy dodajemy voucher do naszej oferty?
Wiesz już jak rozliczyć bon/voucher w zależności od tego, czy w Twojej ofercie są usługi opodatkowane różnymi stawkami VAT i czy zdecydowałeś się emitować voucher na jeden rodzaj usługi, czy wszystkie dostępne w Twojej firmie.
Super, że wiesz już jak to rozliczyć, zwróć jeszcze uwagę na:
a) sprzedaż na odległość — jeśli taką prowadzisz, powinieneś zadbać m.in. o regulamin sprzedaży i politykę prywatności;
b) jeśli emitujesz bon na usługi, których dotychczas nie świadczyłeś, należy zadbać o odpowiednie kody PKD (dopisać je do listy świadczonych usług w CEIDG – w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej, lub KRS w przypadku spółki w rozumieniu przepisów KSH (kodeks spółek handlowych).
Podsumowanie
Jeśli sprzedajesz bony / vouchery – odpowiedź sobie na poniższe pytania i sprawdź, czy robisz to dobrze.
Określ czy usługi, które świadczysz są, opodatkowane różnymi stawkami VAT.
Określ czy w przypadku świadczenia usług opodatkowanych różnymi stawkami VAT chcesz sprzedawać vouchery/bony na wszystkie usługi, czy w kategoriach usług objętych jedną stawką VAT (ma to wpływ na okres właściwego terminu dla rozliczenia VAT).
W przypadku sprzedaży na odległość upewnij się, że posiadasz regulamin sprzedaży i politykę prywatności. Jeśli je posiadasz, to zadbaj aby we wskazanych dokumentach znalazły się regulacje dotyczące bonów/voucherów.
Potrzebujesz pomocy w wdrożeniu odpowiedniej dokumentacji w swoim studiu? Sprawdź zakładkę oferta.
Jeśli artykuł był przydatny, podaj go dalej, podziel się nim w swoich mediach społecznościowych.
Masz pytania – pisz śmiało: kontakt@prawotuszu.pl.
Jeśli prowadzisz studio tatuażu może zainteresować Cię:
BDO i odpady medyczne w studiu tatuażu
Studio tatuażu a zgłoszenie do VAT-u
A jeśli jesteś tatuatorem współpracującym ze studiem: