Jeśli wykonujesz zawód tatuatora, to ten artykuł pomoże Ci dowiedzieć się z jaką odpowiedzialnością się to wiąże, czego może dochodzić od Ciebie niezadowolony z wykonanego tatuażu klient i jak najlepiej się do takiej sytuacji przygotować.
Błąd polegający na wykonaniu tatuażu niespełniającego oczekiwań klienta może być dla Ciebie kosztowny, a sama odpowiedzialność tatuażysty jest inna w zależności od formy zatrudnienia.
Sprawdź, jakich roszczeń możesz się spodziewać od niezadowolonego klienta i jak przygotować studio tatuażu.
Umowa o wykonanie tatuażu
Umowa o wykonanie tatuażu to tzw. umowa o dzieło, czyli umowa rezultatu.
Klient oczekuje od Ciebie konkretnego efektu, a Ty jako profesjonalista zobowiązujesz się do jego dostarczenia. Sama umowa może być zawarta w formie ustnej lub pisemnej, skutek prawny jest taki sam. Niemniej, dla ochrony interesów studia, lepiej żeby wszystkie ustalenia przybrały formę pisemną.
TIP: Najlepiej załączyć zaakceptowany przez klienta projekt tatuażu do samej umowy o wykonanie tatuażu, dzięki temu będzie nam łatwiej udowodnić, że tatuaż został wykonany zgodnie z oczekiwaniami klienta. To ważne, ponieważ wada istotna tatuażu może mieć wymiar estetyczny.
W idealnym świecie klient powinien zapoznać się ze stylem, w jakim tatuator pracuje. Tak często jest w przypadku tatuatorów, którzy są już znani i mają otwarte zapisy maksymalnie kilka razy w roku. Pamiętajmy jednak, że każdy kiedyś zaczyna, a o błędy w sztuce najłatwiej właśnie na początku.
Pisząc błędy, mam na myśli nie tylko błędy o charakterze technicznym.
Przez pierwsze miesiące czy lata, artysta tatuator często poszukuje jeszcze swojego stylu, zmienia go, doskonali, eksperymentuje. To zupełnie naturalny proces, ale oznacza, że klient nie do końca wie czego tym razem może się spodziewać.
Standardem jest akceptacja projektu przed tatuowaniem, jednak następuje najczęściej w formie ustnej. Oznacza to, że w przypadku sporu trudniej będzie nam udowodnić, że klient zaakceptował właśnie taki projekt.
Wada tatuażu podstawą do reklamacji tatuażu
Klient może reklamować tatuaż, jeśli posiada on wady fizyczne albo prawne.
Wady fizyczne tatuażu oznaczają, że nie został on wykonany zgodnie z umową. W uproszczeniu to tzw. „przeoranie” i wady związane z estetyką wykonanego tatuażu.
Przykładowo wykonany wzór nie odpowiada wzorowi na który umówiły się strony, użyto innej techniki, innych kolorów. Wadą fizyczną będzie również wykonanie tatuażu niezgodnie ze sztuką, np. zbyt głębokie wprowadzenie tuszu, zbyt gruby kontur, krzywe linie, nieprawidłowe/nieudolne blendowanie kolorów.
Natomiast wady prawne to przykładowo brak praw autorskich tatuatora do wykonywanego wzoru. Na blogu pojawi się wpis na ten temat, niemniej już teraz na instagramie wpisując #autorskadziara znajdziesz moje plansze z wyjaśnieniami zagadnień związanych z prawem autorskim.
Reklamacja tatuażu, czyli czego może dochodzić niezadowolony klient od tatuażysty?
Jeśli tatuaż został wykonany w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, klient może:
Chcieć zwrotu pieniędzy za źle wykonany tatuaż poprzez złożenie tatuażyście oświadczenia o obniżeniu ceny.
Żądać naprawienia, poprawy wykonanego tatuażu na koszt tatuatora, przez tatuatora, który wykonał tatuaż lub przez innego artystę, jeśli utracił zaufanie do osoby, która wykonała reklamowany tatuaż.
Żądać usunięcia wady wykonanego tatuażu na koszt tatuatora. Ponieważ 100% usunięcie tatuażu co do zasady nie jest możliwe, w grę wchodzi tu pokrycie kosztów zabiegów laserowych usuwających tatuaż ,ale również koszt przykrycia/coveru niechcianego tatuażu. Niemniej takie żądania ze względu na ich koszt są mniej oczywiste.
Czas na rozpatrzenie reklamacji
Jeśli klient złożył któreś z powyższych żądań, tatuator ma 14 dni na ustosunkowanie się, a jeśli tego nie zrobi, w świetle prawa oznacza to, że uznał roszczenie za uzasadnione. Jeśli więc przytrafi Ci się reklamacja, której nie uznajesz, odpowiedz klientowi na piśmie w terminie maksymalnie 14 dni.
Początkowa faza sporu to dobry czas na zaangażowanie prawnika, może Ci pomóc w negocjacjach z klientem, ale również pomoże uniknąć podstawowych błędów w komunikacji z nim. Pamiętaj, że masz prawo nie zgadzać się z opinią klienta – bądź jednak wtedy przygotowany na to, że sprawa może mieć swój finał w sądzie.
Klauzule niedozwolone w regulaminie studia tatuażu
Wszelkiego rodzaju zapisy w regulaminie studia, które wyłączają odpowiedzialność studia lub tatuatorów za wykonany tatuaż są nieważne i nie świadczą o samym studiu tatuażu najlepiej. Temat klauzul niedozwolonych w regulaminach to temat rzeka, w tym miejscu tylko sygnalizuję problem w kontekście roszczeń kierowanych przez niezadowolonych z usługi klientów studia tatuażu. Zapis o wyłączeniu odpowiedzialności nie chroni studia.
Osoba lub osoby prowadzące studio tatuażu są przedsiębiorcami, natomiast klient studia tatuażu jest konsumentem. Nie można zgodnie z prawem wyłączyć swojej odpowiedzialności za usługę wykonaną na rzecz konsumenta. Warto zadbać o poprawny regulamin, sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Odszkodowanie za nieudany tatuaż
Niezadowolony klient może dochodzić odszkodowania na podstawie ogólnych przepisów kodeksu cywilnego. Żeby skutecznie dochodzić odszkodowania trzeba wykazać zdarzenie szkodzące, wystąpienie szkody i związek przyczynowy pomiędzy tymi zdarzeniami. Odszkodowanie ma na celu naprawienie szkód majątkowych, jak również rekompensatę utraconych korzyści, które klient odniósłby, gdyby nie powstała szkoda. Odszkodowanie powinno pokryć koszty leczenia, rehabilitacji i utraconych zarobków. W przypadku tatuażu mogą to być koszty konsultacji z lekarzem specjalistą, koszty poniesione przez klienta na przywrócenie stanu skóry sprzed wykonania tatuażu, czyli koszty tzw. lasera, jak również koszty przykrycia/covera nieudanego tatuażu. W każdym przypadku wysokość odszkodowania jest ustalana indywidualnie.
Zadośćuczynienie za nieudany tatuaż
Zadośćuczynienie jest szczególną formą rekompensaty z tytułu szkody niemajątkowej, czyli rekompensaty za cierpienie fizyczne, ból i cierpienie psychiczne klienta. Zgodnie z orzecznictwem zadośćuczynienie nie może być symboliczne, a dla osoby pokrzywdzonej musi stanowić ekonomicznie odczuwalną wartość.
Klient, który będzie dochodził zadośćuczynienia będzie musiał wykazać negatywny wpływ wadliwego tatuażu na jego jakość życia. Przykładowo, że doznał cierpień fizycznych w wyniku nieprawidłowego gojenia, wystąpiły komplikacje narażające go na długotrwałą rehabilitację.
Jeśli nieudany tatuaż obniża samoocenę klienta, a wręcz przyczynia się do depresji – klient może dochodzić zadośćuczynienia. Wysokość zadośćuczynienia będzie zależała od wykazania i udowodnienia przez klienta, że jego dobra osobiste zostały naruszone.
Odszkodowanie a zadośćuczynienie za tatuaż
Kto jest odpowiedzialny tatuażysta czy studio tatuażu?
W skrócie, odpowiedzialność zależy od wielu czynników. Jednym z istotnych jest forma zatrudnienia albo współpracy. Inna jest odpowiedzialność pracownika studia tatuażu, a inna osoby prowadzącej swoją działalność gospodarcza, która tylko podnajmuje stanowisko w studiu.
Jaka jest odpowiedzialność tatuażysty pracownika?
W przypadku tatuatorów, którzy są zatrudnieni na umowę o pracę, zasadniczo wyłącznie pracodawca będzie odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną klientowi, ponieważ jest to tzw. wyrządzenie szkody osobie trzeciej. Niemniej po naprawieniu tej szkody, pracodawca może mieć roszczenie do pracownika o zwrot części kosztów, będzie jednak musiał wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika i wysokość szkody.
Pracownik odpowiada maksymalnie do trzykrotności swojego miesięcznego wynagrodzenia przysługującego mu w czasie wyrządzenia szkody klientowi (przyjmując, że nie wykonał umyślnie wadliwego tatuażu).
Odpowiedzialność osoby współpracującej ze studiem
Tatuażysta podnajmujący stanowisko
Odpowiedzialność tatuatora, który podnajmuje stanowisko jest pełna. Taka osoba co do zasady prowadzi swoją własną działalność gospodarczą, jest przedsiębiorcą i z tego tytułu ponosi pełną odpowiedzialność za konsekwencje jakości świadczonych przez siebie usług.
Tatuażysta współpracujący na podstawie umowy o dzieło
W przypadku osób współpracujących ze studiem tatuażu na podstawie umowy o dzieło, przyjmuje się, że wysokość odpowiedzialności zależy od tego, jaki procent ceny usługi stanowi wynagrodzenie tatuatora.
W wyroku z 18 października 2018 r. sygn. akt IX Ca 371/18 Sąd Okręgowy w Olsztynie stwierdził, że odpowiedzialność właścicielki salonu kosmetycznego i kosmetyczki współpracującej z salonem na podstawie umowy o dzieło będzie solidarna (wspólna) – z tym, że kosmetyczka będzie ponosiła ją w 70%.
Wysokość odpowiedzialności kosmetyczki zatrudnionej na podstawie umowy o dzieło sąd ustalił w oparciu o wysokość przysługującego jej wynagrodzenia. Zgodnie z umową łączącą właścicielkę salonu z kosmetyczką, kosmetyczka miała wykonywać zabiegi makijażu permanentnego w gabinecie kosmetycznym za wynagrodzenie w wysokości 70 % ceny od każdego wykonanego zabiegu.
Powyższe orzeczenie jest ciekawe, ponieważ w studiach tatuażu bardzo często współpraca jest oparta na tzw. procent od ceny usługi. Co oznacza, że osoba na umowie o dzieło może ponosić odpowiedzialność w wysokości otrzymywanego procentu wynagrodzenia.
Jak zabezpieczyć studio tatuażu
W przypadku sporu na drodze sądowej, właściciel studia i / lub tatuator będą musieli wykazać swoją należytą staranność. W sporze sądowym rację ma ten, kto dysponuje odpowiednimi dowodami. Generalnie najlepszymi dowodami są dokumenty.
Dowodem może być: procedura sanitarna, regulamin, umowa z klientem, pouczenia, oświadczenia klienta o świadomości inwazyjności tatuażu czy karty zabiegowe.
Wszystkie wymienione dokumenty wskazują po pierwsze na profesjonalność studia (przestrzeganie procedury sanitarnej, dbanie o zakwalifikowanie do wykonania tatuażu, pouczenie o sposobie pielęgnacji). Pozwalają również wykazać, że klient zaakceptował warunki umowy i miał świadomość inwazyjności zabiegu.
Zgoda na wykonanie tatuażu i obowiązek informacyjny
Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, przed wykonaniem zabiegu o charakterze estetycznym należy poinformować klienta o możliwych powikłaniach i uzyskać jego wyraźną zgodę na zabieg. M.in. z tego powodu warto zadbać nie tylko o regulamin studia tatuażu, ale również o dokumentację zabiegową, czyli pouczenia, oświadczenia i wywiad kwalifikujący do wykonania tatuażu. Przygotowanie tych dokumentów możesz zlecić mojej kancelarii.
Ubezpieczenie OC studia tatuażu
Ze względu na możliwą odpowiedzialność, warto zabezpieczyć siebie i studio odpowiednim ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej. Koszt ubezpieczenia w porównaniu do potencjalnych kwot odszkodowań nie jest wysoki.
TIP: Wybierając ubezpieczenie OC napiszmy do kilku ubezpieczycieli z prośbą o przedstawienie oferty, może to pomóc w wynegocjowaniu lepszej ceny.
Jednak w ubezpieczeniu nie cena, a zakres OC jest najważniejszy – przeczytaj umowę, a jeśli coś budzi wątpliwości, zwróć się o pomoc do prawnika.
Umowy ubezpieczeniowe przeważnie są pełne zapisów, które wyłączają odpowiedzialność ubezpieczyciela. Oznacza to, że ochrona jest iluzoryczna – warto zaangażować się w proces wyboru ubezpieczyciela, ponieważ chodzi o wasze bezpieczeństwo finansowe.
Jeśli artykuł był przydatny, podaj go dalej, podziel się nim w swoich mediach społecznościowych.
Chcesz przygotować swoje studio tatuażu wdrażając odpowiednią dokumentację? Sprawdź ofertę na dokumentacje dla studia tatuażu.
Jeżeli prowadzisz swoje studio tatuażu albo współpracujesz ze studiem na podstawie umowy B2B to koniecznie pobierz mój bezpłatny eBook o prawie w studiu tatuażu – znajdziesz go tutaj: studio tatuażu a prawo